ความหมาย ตัวกลางที่ใช้ในการถ่ายทอดความรู้ ประสบการณ์ ความคิดและทักษะต่างๆไปสู่ผู้เรียน
ความสำคัญ สื่อเป็นองค์ประกอบหนึ่งที่สำคัญ เพราะสื่อจะเป็นตัวกลางสำคัญที่นำเอาความรู้ ความคิด ประสบการณ์และทักษะต่างๆไปสู่ผู้เรียน กระบวนการเรียนการสอนจำเป็นต้องใช้สื่อ สื่อการสอนทำให้ความเป็นนามธรรมไปสู่รูปธรรม
ประเภทของสื่อการสอน
แบ่งสื่อการสอนตามลักษณะภายนอกและคุณสมบัติของสื่อการสอน มี 3 ประเภท
- สื่อที่ไม่ต้องฉาย (non projected material)
- สื่อที่ต้องฉาย (projected material)
- สื่อที่เกี่ยวกับเสียง (Audio material
แบ่งตามแนวคิดเทคโนโลยีการศึกษา
1. วัสดุ - สื่อที่ผลิตขึ้น เช่น รูปภาพ แผนภูมิ
2. อุปกรณ์ - เครื่องมืออุปกรณ์ สำเร็จรูป ทั้งที่สามารถใช้ได้ด้วยตนเอง เช่น หุ่นจำลอง
และสื่อที่ต้องใช้ร่วมกับวัสดุ เช่น วีดิทัศน์ สไลด์
3. วิธีการ - กิจกรรม เกม ศูนย์การเรียน ทัศนศึกษา สถานการณ์จำลอง แหล่งความรู้
ชุมชน
สื่อการสอนประเภทวัสดุ (Software or Material)
- เป็นสิ่งที่ได้รับบรจุเนื้อหาสาระเรื่องราวหรือความรู้ไว้ในลักษณะต่าง ๆ
สื่อการสอนอุปกรณ์ (Hardware)
- เป็นตัวผ่านที่ทำให้ข้อมูล ความรู้ หรือสาระ ที่อยู่ในวัสดุสามารถถ่ายทอดออกมา
สื่อการสอนประเภทเทคนิคและวิธีการ(Techniques and Methods)
สื่อการสอนที่มีลักษณะเป็นแนวความคิด รูปแบบขั้นตอนในการเรียนการสอน หรือ
เทคนิค ที่ไม่มีลักษณะทางกายภาพเป็นวัสดุหรืออุปกรณ์ แต่สามารถใช้วัสดุอุปกรณ์มาช่วยใน
การดำเนินงานได้
แบ่งตามประสบการณ์การเรียนรู้จากรูปธรรมไปสู่นามธรรมของ Edgar Dale 1. ประสบการณ์ตรงที่มีความหมาย 7. โทรทัศน์
2. ประสบการณ์จำลอง 8. ภาพยนตร์
3. ประสบการณ์นาฏการ 9. ภาพนิ่ง
4. การสาธิต 10. ทัศนสัญญลักษณ์
5. การศึกษานอกสถานที่ 11. วัจนสัญญลักษณ์
6. นิทรรศการ
ตัวอย่างการใช้สื่อการสอน
แบบฝึกหัด
1. มีการกล่าวถึงความหมายของสื่อการสอนประเภทวัสดุว่าเป็นสิ่งหรือวัสดุสิ้นเปลือง ท่านมีความเห็นว่าอย่างไร
- ตามความเห็นของดิฉัน สื่อการสอนไม่ใช่สิ่งหรือวัสดุสิ้นเปลืองเลย เพราะว่า วัสดุเป็นสื่ออีกประเภทหนึ่งที่เป็นช่องทางในการถ่ายทอดความรู้ บางครั้งการที่เราสร้างวัสดุขึ้นมาสักชิ้นหนึ่ง อาจจะต้องมีการลงทุน แต่ถ้าวัสดุเหล่านี้มีประโยชน์กับผู้ที่ต้องการศึกษาก็ไม่ใช่เรื่องที่สิ้นเปลือง
2. กรวยประสบการณ์ของ Edgar Dale แบ่งสื่อการสอนโดยยึดหลักอะไร/สรุปสาระสำคัญ
- แบ่งตามประสบการณ์การเรียนรู้จากรูปธรรมไปสู่นามธรรม มีดังนี้
ประสบการณ์ตรงที่มีความหมาย ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ รับรู้ และปฏิบัติได้ด้วยตนเอง
ประสบการณ์จำลอง ใกล้เคียงกับความเป็นจริงมาก อาจเป็นสิ่งของหรือสถานการณ์จำลอง
ประสบการณ์นาฏการหรือการแสดง เรียนรู้จากการแสดงบทบาทสมมติหรือการแสดงละคร
การสาธิต เรียนรู้จากการแสดงหรือการกระทำพร้อมคำอธิบาย เป็นลำดับขั้น
การศึกษานอกสถานที่ เรียนรู้จากประสบการณ์ภายนอกชั้นเรียน โดยการจดบันทึกหรือสัมภาษณ์
นิทรรศการ เรียนรู้จากสิ่งที่จัดแสดงในลักษณะของนิทรรศการหรือป้ายนิเทศ
โทรทัศน์ ใช้โทรทัศน์เป็นสื่อการสอน อาจเป็นการบันทึกลงเทปวิดิโอหรือเป็นรายการสด
ภาพยนต์ ใช้ภาพยนต์ที่เป็นภาพเคลื่อนไหวมีเสียงประกอบ บันทึกลงแผ่นฟิล์ม เป็นสื่อการสอน
ภาพนิ่ง วิทยุ และแผ่นเสียง สื่อเหล่านี้ผู้เรียนสัมผัสได้เพียงด้านเดียว สื่อเหล่านี้ให้ประสบการณ์แก่ผู้เรียนได้แม้จะอ่านหนังสือไม่ออก
ทัศนสัญลักษณ์ สื่อเหล่านี้ผู้เรียนจะต้องมีพื้นฐานเข้าใจในสิ่งที่เป็นรูปธรรม จึงจะเข้าใจเนื้อหาที่สื่อนำมาเสนอ
วจนสัญลักษณ์ สื่อการสอนที่อยู่ในรูปแบบของคำพูด คำบรรยาย ตัวหนังสือ ตัวเลข หรือสัญลักษณ์พิเศษต่างๆเป็นประสบการณ์ที่เป็นนามธรรมมากที่สุด
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น